اروميه

رياضيداني به هنگام مرگ گفت: پروردگارا، اي آنكه قطر دايره و پايان اعداد اصم را ميداني، مرا به زاويه قائمه، به پيشگاه خود بر و به خط مستقيم محشور دار! لذا ما نيز با هم آرزو ميكنيم كه در اين صفحه هر چند بسيار كم، فرهنگها و آئينهاي گوناگون گوشه گوشه ايران زمين را به هم ميهنان ديگرمان بشناسانيم و اين حركت را هدف اصلي خود قرار دهيم و در اين راه هر يك از شما، به معرفي فرهنگ شهر و استان خود بپردازيد و هر كوتاهي در اين راه را به منزله بي احترامي از جانب خود به فرهنگ و آئين اجداد و همشهريان خود تلقي كنيد. ما از هم اكنون شما را همكار خود در اين صفحه ميدانيم و منتظر مطالب شما هستيم. در اين شماره به معرفي شهر اروميه ميپردازيم: اروميه مركز اداري استان آذربايجان غربي به شمار ميرود كه در غرب درياچه اروميه و در جلگه اي سرسبز قرار دارد كه اطراف آن پوشيده از باغهاي انگور و سيب ميباشد. براساس نظر برخي مورخين، اروميه زادگاه زرتشت بوده است. قدمت اروميه به دو هزار سال قبل از ميلاد ميرسد كه داراي بيش از 32 عدد تپه باستاني ميباشد. اروميه اولين شهر است كه داراي مدرسه عالي طب در ايران گرديده به طوري كه سه سال قبل از صدور فرمان مشروطيت، 26 پزشك از آن فارغ التحصيل شدند. اروميه را ميتوان به باغي تشبيه كرد كه عمارت مياني آن را درختان پربار و زمينهاي سرسبز چون  نگيني در بر گرفته اند از اين جهت آن را در گذشته «دارالنشاط ارومي» ميناميدند.

آثار ديدني اروميه عبارتند از: درياچه اروميه و مناظر زيباي آن، موزه اروميه، مسجد جامع، سه گنبد، بازار اروميه، گردشگاههاي بند و نازلو، پيست اسكي خوشاكو، ميدان ولايت، كليساي ننه مريم، ميدان انقلاب، مسجد سردار، تپه كردلر، تپه هاي كاظم داشي، امامزاده مخمد و ابراهيم، بندر گلمانخانه، گوي تپه، تفرجگاه سير، پاركهاي امت، ساعت و شهدا.

مشخصات جغرافيايي: ارتفاع از سطح دريا 1332 متر ـ طول جغرافيايي (^َ2/^ه45) ـ عرض جغرافيايي (^َ32/^ه37) ـ جمعيت حدود 730 هزار نفر ـ زبان تركي، كردي و ارمني.

سوغات: نقل بيدمشك ـ حلواي گردوـ حلواي هويج ـ عرقيات ـ بافتنيها و صنايع دستي.

مراسمهاي رسمي: مراسم شال اندازي در شب چهارشنبه سوري كه كودكان با انداختن شال از پشت بام از صاحبخانه طلب شيريني و آجيل ميكنند ـ مراسم سمنوپزون و عرق بيدمشك گيري كه معمولاً با جشن و پايكوبي ميباشد و معمولاً در ظرف سمنو به هنگام برگرداندن آن هديه اي براساس رسم ديرينه به صاحب سمنو داده ميشود ـ مراسم شب چله به همراه شيريني مخصوص آن يعني حلواي گردو و هويج و البته هندوانه كه معمولاً توسط بزرگ خانواده برش داده ميشود و ...

خوي

شهرستان خوي در شمال غربي ايران در استان آ. غ واقع شده است. خوي در 135 كيلومتري تبريز و 45 كيلومتري سلماس و در دشتي نسبتاً وسيع بين كوههاي اورين و چله‌خانه قرار دارد. اين شهر بالغ بر 350 هزار نفر جمعيت دارد و به زبان تركي آذري تكلم مي كنند و از نظر اقليت‌هاي قومي در آ. غ كمترين اقليتهاي قومي را دارد (فقط يكي دو درصد ) . دشت خوي به گواهي منابعي كه از 27 قرن پيش در دست است هميشه يكي از سرسبزترين مكانها بود و حتي از خرمي و وصف آن در زمان اورارتوها هم در منابع مختلف به چشم مي خورد.بعضي‌ها مي گويند كلمه خوي ارضي و به معني قوچ است كه اشتباه است . در زبان كردي هم بمعني « نمك » است و بعضي ها مي گويند كه كلمه Khoy همان Koy يا Koyn است كه در زبان تركي به معني گوسفند است.

اماكن تاريخي و ديدني اين شهر :كليساي سوپ سيركيس، باغ دلگشا، قلعه خوي ( دروازه سنگي) ، باغ هفت طبقه، پل تاريخي خاتون، برج شمس تبريز، بازار خوي.

سوغاتي :عسل، تخمه

محصول : تخمه، چغندر قند، گندم، جو و ...

 ساري        

شهر ساري مركز استان مازندران از طرف شمال به طرف درياي خزر محدود است .

در زمان هاي قديم ، پايتخت طبرستان بوده ، بنابراين شهر را به طوس پسر نوذر سردار كيكاووس نسبت مي دهند .

اين شهر در زمان حمله مغول ها و حوادث ديگر از بين رفت ولي در زمان شاه عباس ، بناهاي مهمي در آن ساخته شد .

 در زمان آقا محمد خان قاجار ، ساري به عنوان پايتخت انتخاب گرديد .

اين شهر وسعتي معادل 3923 كيلومترمربع دارد .

آثار تاريخي :

امامزاده يحيي ـ امامزاده حسين ـ امامزاده هفت تن ـ مقبره سلطان محمدرضا ـ بقعه ملا مجدالدين ـ برج سلطان زين العابدين ـ گنبد مخروطي هشت ترك ـ برج امامزاده عباس و مسجد جامع ./ لادن مباركي/

 تبريز

تاريخ بناي شهر تبريز بطور دقيق معلوم نيست. بعضي از مورخان آن را به زمان ساسانيان و برخي، بناي آن را به زبيده همسر هارون الرشيد نسبت داده اند.

ولي در سال 22 هـ . ق، هنگام فتح آذربايجان بدست اعراب ظاهراً قريه اي بيش نبوده است. در 587 هـ . ق هنگام وفات اتابك قزل ارسلان اين شهر پايتخت آذربايجان گرديد.

اين شهر بر دامنه شمالي كوه سپند واقع شده و آب و هواي سردسيري دارد و در حال حاضر از قطب هاي مهم صنعتي كشور بوده از جمله كارخانه هاي مهم آن مي‌توان به تراكتورسازي ، ماشين سازي ، بلبرينگ سازي ، پالايشگاه و ... اشاره كرد.

روستاي كندوان درkm 50 جنوب تبريز واقع شده و آب و هواي سردسيري دارد ولي شيوه معماري منازل مسكوني توجه همگان را به خود جلب مي كند و داراي چشمه‌هاي معدني مي باشد. مثل آبگرم صوفيان ، كندوان تاپ تاپان و بستان آباد.

آثار باستاني :

ايل گلي ـ مسجد جامع ـ موزه ـ بازار تاريخي ـ باغ گلستان ـ ارگ عليشاه ـ پل چهل دختر ـ خانه مشروطيت‌ـ مقبره الشعرا ـ باغ شمال ـ مسجد كبود ـ مسجد استاد و شاگرد./ لادن مباركي/

 مهاباد        

آبادي كوچكي بوده كه در سال 1308 هجري قمري شخصي بنام بوداق سلطان، در اواخر سلطنت شاه عباس اول، رياست ايل مكري را بدست گرفته و مركز حكومت خود را مهاباد قرار داد.

مهاباد سابقاً سابلوغ ناميده مي شد كه كلمه تركي سووغ بولاغ به معناي چشمه سرد است. مهاباد شهري است كوچك و زيبا بر ساحل راست رودخانه مهاباد كه در قلعه اي كوچك قرار گرفته و يك قسمت از شهر بوسيله كوهها محصور شده و گسترش شهر را محدود مي كند در جنوب غربي درياچه اروميه و ميان راههاي ارتباطي شهرهاي اروميه به مياندوآب و بوكان و سقز و سردشت موقعيت خاص دارد و محل تلاقي راههاي سه استان آذربايجان غربي و شرقي و كردستان است.سد مهاباد نقش مهمي در رشد توسعه اقتصادي و كشاورزي اين شهر دارد.

محصولات :

گندم ، جو، چغندر قند، توتون، حبوبات و ميوه .

صنايع :

 ريسندگي، بافندگي، كوزه گري، گليم بافي،  قالي بافي، پرورش زنبور عسل و .../ لادن مباركي/

كرمانشاه

در داستانهاي ايراني، شهر كرمانشاه از زمان طهمورث ديوبند مي دانند. اما ساختمان اصلي شهر را به بهرام چهارم ساساني منصوب مي كنند كه در قرن چهارم بعد از ميلاد مي زيست. چون شهر كرمانشاه داراي تفرجگاه هاي زيادي بوده از تفرجگاههاي شاهان ساساني خصوصاً خسرو پرويز بوده و در آنجا كاخ زيبايي ساخته است. اين شهر مركز استان كرمانشاه مي‌باشد و داراي آب و هواي معتدل مي باشد. از لحاظ موقعيت جغرافيايي اين شهر در دامنه كوه سفيد قرار گرفته كه معروفترين كوه در حومه كرمانشاه مي باشد. طول شهر كه بيش از 10 كيلومتر است در راستاي رود و دره سراب كشيده شده است زبان تكلم كردي مي‌باشد بيشتر مردمان از نژاد كرد و لر مي باشند.

آثار باستاني: طاق بستان ـ معبد آناهيتا ـ سراب نيلوفر و روانسر و صحفه و ياوري ـ خضر زنده ـ بيستون ـ حسينيه معاون الملك ـ مسجد فيض آباد ـ غار پرو و كاوات و قوري قلعه ـ سر پل ذهاب ـ مسجد جامع و خليلي ـ مجسمه هركول ـ كاخ ساساني در قصر شيرين.

صنايع دستي: گيوه ـ لباس محلي ـ نان برنجي ـ كاك ـ روغن كرمانشاهي ـ قلمزني روي مس ـ قالي بافي ـ حجاري ـ گليم و جاجيم بافي و ...

 اصفهان

مركز استان اصفهان مي‌باشد. Km250 وسعت دارد و در دامنه شرقي كوه‌هاي زاگرس و بركناره‌هاي شمالي و جنوبي زاينده‌رود واقع شده است. اصفهان در سال 20 ه.ق. به تصرف سپاه اسلام درآمد و اين امر باعث شد تا تمدن اسلامي كم‌كم در آن گسترش يافته و بناهاي اسلامي در اين شهر ساخته شود.

در زمان شاه عباس اول اصفهان به اوج شكوفايي مي‌رسد. شاه عباس اين شهر را پايتخت خود كرد عبارت اصفهان نصف جهان نيز از اين زمان است.

از نظر جلب توريست، مقام بالايي در ايران دارد زيرا از سلاجقه و صفويه آثار باستاني زيادي برجا مانده و امروزه جز مناطق صنعتي كشور مي‌باشد.

آثار باستاني : ميدان امام ـ مسجد امام ـ مسجد شيخ لطف‌الله ـ عمارت عالي قاپو – سردر قيصريه ـ چهل ستون ـ منارجنبان ـ مدرسه چهارباغ ـ كليسا و موزه وانك ـ سي و سه پل ـ پل خواجو و ...

 يزد

بناي يزد را به اسكندر مقدوني نسبت مي دهند كه در اين نقطه زنداني براي نگهداري بزرگان ايراني ساخته بود و ظاهراً بعلت همين افسانه يا واقعيت، شهر يزد در قرون اوليه بنام زندان اسكندر معروف بوده است. آب و هواي آن در تابستان گرم در زمستان سرد و در بهار و پاييز معتدل مي باشد معماري اين شهر مثل نگين انگشتري در كوير مي درخشد اين شهر و روستاهاي اطراف آن مهمترين مركز تجمع زرتشتيان است.

آثار ديدني:

 زيارتگاه پير سبز چك چك ـ آرامگاه دوازده امام ـ  گنبد شيخ عبيد ـ مدرسه ضيائيه ـ آرامگاه سيد ركن‌الدين ـ مسجد ملا اسماعيل ـ آب انبار شش بادگيري ـ مسجد جامع كبير ـ مسجد ريگ ـ باغ دولت آباد ـ مدرسه و خانه حسينيان ـ آتشكده زرتشتيان و دخمه اطراف يزد ـ مصلي سفدر خان ـ گنبد مصلي عقيق ـ برج باروري قديمي شهر ـ بقعه سيد شمس الدين و ...

 زنجان

بناي اين شهر همان‌طور كه در كتاب نزهه‌القلوب اشاره شده منسوب به اردشير بابكان است و شپين نام داشته كه بعدها به نام زيگان مشهور شد كه بعد از استيلاي اعراب به زنجان تبديل گرديده است. از نظر آب و هوايي حد فاصل بين آب و هواي صحرايي و آب و هواي مديترانه‌اي است ولي با توجه به شرايط خاص كوهستاني مي‌توان آن را اقليم معتدل كوهستاني به حساب آورد.

آثار باستاني:

مسجد جامع، گنبد سلطانيه، مقبره النبين، امامزاده عبدالله در طارم عليا و بقعه سيد ابراهيم (ع)، بقعه امامزاده يعقوب و ...

مجموعه بازار زنجان از بناهاي تاريخي و ديدني بسيار زيبايي است كه از نظر قدمت به دو قسمت بالا و پايين تقسيم مي‌گردد. قسمت پايين در دوران صفويه در زمان شاه طهماسب احداث شده و قسمت بالا در دوران حكومت قاجاريه و در زمان فتحعلي شاه قاجارساخته‌شده‌است اين بازار چندين كاروانسرا، مسجد و گرمابه تاريخي در خود جاي داده است.

صنايع دستي:

چاقوسازي، فرش بافي، گليم بافي، توليد ظروف مسي، منبت كاري، سفال ريزي و ... / لادن مباركي/

 شيراز

شهر گل و شعر و عروس شهرهاي ايران مي باشد و مدتها مركز ايران بوده است نام اين شهر توسط شعراي بزرگي مانند حافظ و سعدي جاودانه گشته. سابقه شيراز به دوران پيش از اسلام مي رسد، اما در دوره امويان كم كم شيراز رو به آباداني گذاشته است. پر رونق ترين زمان اين شهر در دوران كريم خان زند بوده است.

آثار آنرا به دو بخش مي توان تقسيم نمود:

 1ـ آثار پيش از اسلام: تخت جمشيد ـ نقش رستم ـ پاسارگاد ـ نقش رجب ـ تخت رستم و شهر شاپور

2ـ آثار دوره اسلامي: آرامگاه حضرت مير سيد احمد شاهچراغ ـ مسجد نو ـ مدرسه خان ـ بقعه هفت تنان ـ بازار وكيل و حكام وكيل ـ نارنجستان قوام ـ باغ ارم ـ موزه پارس ـ باغ دلگشا ـ كليساي ارامنه ـ پند امير ـ آرامگاه حافظ ـ آرامگاه سعدي ـ مسجد جامع عتيق ـ باغ خليلي ـ دروازه قرآن ـ مقبره خواجوي كرماني و باغ عفيف آباد

 همدان

      در ميان شهرهاي باستاني ايران زمين كه هر يك پيشينه اي هزار ساله دارند، شهر همدان از مقام تاريخي مهمي برخوردار است. كتيبه‌اي كه از اولين پادشاه آشور بر جاي مانده قدمت آن را به 1100 سال قبل از ميلاد باز مي‌گرداند و بعضي از مورخين معتقدند كه همدان در هزاره سوم پيش از ميلاد بنيان نهاده شده است.

     در روزگاران قديم اين شهر كه اكباتان يا هگمتانه ناميده مي شده، چندين مرتبه به پايتختي حكومتهاي گوناگون همچون دولت ماد، داريوش اول، اشكانيان و … برگزيده شده و كاوش‌ها و تحقيقات باستاني انجام شده و آثار متعدد نشان دهنده آن است كه همدان پايتخت باستاني دولت هخامنشي بوده است. شهر كنوني همدان در دامنه كوه الوند واقع شده و داراي آب و هواي بسيار سردي در زمستان با باران و برف و تابستان‌هاي خنك و مطبوع مي باشد.

آثار باستاني:

     آرامگاه و موزه ابوعلي سينا ـ آرامگاه باباطاهر ـ گنجنامه ـ گنبد علويان ـ امامزاده هاي يحيي ، هادي ابن علي، حسين و سيد اسماعيل ـ مسجد جامع ـ تپه هگمتانه ـ تپه علي ـ شير سنگي و لالجين.

 مشهد

مشهد مركز استان خراسان بزرگترين استان كشورمان مي‌باشد. نامگذاري آن به مشهد، به دليل شهادت امام رضا ( ع ) در اين مكان بوده. شهر مشهد در گذشته جزئي از شهر باستاني طوس بود. و شهر طوس در سال 617 هـ . ق توسط مغولان ويران گرديد و بعدها دوباره آباد شد ولي در سال 791 هـ . ق بدست ميرانشاه به كلي ويران شد و اين شهر در زمان نادر شاه پايتخت گرديد و توسعه زيادي يافت پادشاهان قاجار نيز به اين شهر توجه زيادي داشتند. و بزرگترين مركز جذب مسافران مذهبي مي باشد. وسعت آن بيش از km² 200 و ارتفاع آن 970 متر مي‌باشد آستان قدس‌رضوي (ع) عظيم ترين مكان مذهبي درآن واقع شده.

آثار باستاني: موزه آستان قدس ـ موزه قرآن ـ موزه تمبر ـ موزه باغ ملك آباد ـ پارك ملت ـ كوه سنگي ـ پارك وكيل آباد ـ خواجه مراد ـ خواجه ربيع ـ گنبد خشتي ـ گنبد سبز ـ آرامگاه فردوسي (طوس) ـ طرقبه ـ بند گلستان ـ شانديز ـ غار مغان ـ آرامگاه نادر و موزه آن ـ چشمه گيلاس و ...

سوغات: فيروزه ـ زعفران ـ نبات ـ پوستين و .../ لادن مباركي/

gooya

isfahan

farhangsara

itto

iranologyfo

sanaieh

mirasfarhangi

anahid

khorasan

farhang